جان فوران، استاد جامعهشناسی در دانشگاه سانتا باربارا کالیفرنیا، در کتاب «مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال ۱۵۰۰ میلادی تا انقلاب» مینویسد:
بیتردید رضاشاه تنها معمار اصلاحات دورهی خود نبود؛ خاصه در نیمه نخست سلطنت خویش پشتیبانی مدیران کارآزمودهی درون کابینه را با خود داشت و ایشان در کنار مجلس ارام و گوشبهفرمان، سومین رکن سلطنت وی را تشکیل میدادند.
برجستهترین این مشاوران بیتردید علیاکبر داور، عبدالحسینخان تیمورتاش، سردار اسعد و فیروز میرزا بودند. فیروز میرزا تا سال ۱۹۳۹م [۱۳۱۸ شمسی] که مغضوب واقع شد، وزیر دارایی بود. آن سال بازداشت شد و به جرم رشوهخواری محاکمه و اعلام شد که بر اثر عارضهی قلبی درگذشته است.
سردار اسعد، رئیس ایل بختیاری که وزیر جنگ رضاشاه بود، نیز به همان نحو در ۱۹۳۳م [۱۳۱۲ شمسی] بازداشت شد؛ اگرچه هرگز به جرمی متهم نشد، سال بعد در زندان درگذشت.
سراجام داور، معمار دادگستری نوین ایران که بعدها وزیر دارایی شد، در ۱۹۳۷م [۱۳۱۵ شمسی] به دنبال اختلافش با شاه بر سر سیاستگذاری اقتصادی، خودکشی کرد. همهی این رجال که واقعاً وفادار بوده و به دلیل استقلال رای و ظرفیتی که برای محبوبیت داشتن، مورد بدگمانی رضاشاه بودند، بهسرعت توسط او از گردونه قدرت حذف شدند.
نگاهی به فهرست سران کابینه بعد از اواسط دههی ۱۹۳۰م [۱۳۱۰ شمسی] نشان میدهد، افراد بیزور صاحب رای و اراده نبودند و به همین سبب به درد کنترل استبدادی رضاشاهی میخوردند؛ اما عیب کار آن بود که دسترسی رضاشاه را به اطلاعات حساس و مدیران کاردان و لایق از میان میبرد و همین عوامل زمینهی سقوط او را در ۱۹۴۱م [شهریور ۱۳۲۰ شمسی] فراهم کرد.
زمینه ساز سقوط پهلوی اول به روایت استاد جامعه شناس کالیفرنیا
- کد خبر : 6197
جان فوران، استاد جامعهشناسی در دانشگاه سانتا باربارا کالیفرنیا، در کتاب «مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال ۱۵۰۰ میلادی تا انقلاب» مینویسد:بیتردید رضاشاه تنها معمار اصلاحات دورهی خود نبود؛ خاصه در نیمه نخست سلطنت خویش پشتیبانی مدیران کارآزمودهی درون کابینه را با خود داشت و ایشان در کنار مجلس ارام و گوشبهفرمان، سومین […]
- نویسنده : جان فوران
- منبع : مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال ۱۵۰۰ میلادی تا انقلاب