نامه‌ای برای تاریخ: پشت پرده قراردادها و سیاست‌های استعماری در ایران

دخالت‌های بریتانیا در ایران به روایت حسن اعظام قدسی (اعظام‌الوزاره)

حسن اعظام قدسی (اعظام‌الوزاره) در خاطرات خود ماجرایی را از قول کنسول انگلیس در مشهد نقل می‌کند که دخالتهای آن کشور را در امور ایران و کودتای نظامی ۱۲۹۹ مشخص می‌نماید. البته قابل ذکر است که در اصل دخالت انگلیس تردیدی در بین مورخین وجود ندارد بلکه چگونگی ماجرا و عوامل موثر در آن و […]

اعدام شیخ شهید ، حاج شیخ فضل الله نوری

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت دهم)

جنازه را آوردند توی حیاط نظمیه. مدیر نظام می گوید، مقابل در حیاط روی یک نیمکت بی پشتی گذاشتند اما مگرول کردند؟! جماعت کثیری مجاهد و غیر مجاهد از بیرون فشار آوردند و ریختند توی حیاط محشری بر پاسد مثل مور وملخ از سر و کول هم بالا می رفتند همه میخواستند خود را به […]

افوض امری الی الله ان الله بصیر بالعباد

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت نهم)

آقا را بردیم توی نظمیه، مدیر نظام می گوید، کنار دیوار شمالی دالان ورودی نیمکتی بود، آقا را روی آن نیمکت نشاندیم باز هم یادآور می شوم که آقا علاوه بر درد پایی که از موقع تیر خوردن داشت مدتی هم بود که مریض بود، روی نیمکت نشست وسط تابستان بود عرق کرده بود، عرق […]

همزمان با محاکمه بساط اعدام را فراهم ساختند

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت هشتم)

این بود گزارش محاکمه حاج شیخ فضل الله نوری چنان که صاحب منصب کشیکی آن روز نظمیه که خود در جلسه حاضر و ناظر بوده نقل می نماید از قرائن بتوان حدس زد که تمام جلسة محاکمه بیش از یک ساعت الی یک ساعت و نیم طول نکشیده، باید در نظر داشت همان وقتی که […]

از دستگیری شیخ فضل الله تا بازجویی و استنطاق

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت هفتم)

حاج شیخ فضل الله دستگیر شد حاج شیخ فضل الله چگونه دستگیر شد؟ بهتر است این سؤال را از مشهدی علی بکنیم که حاضر بوده. مشهدی علی می گفت عصر بود که یک مرتبه دیدم عدة زیادی مجاهد خانه را محاصره کردند و مانند مور و ملخ از دیوار ها بالا رفتند و پشت بام […]

تو حفظ جان خودت را کردی کافی است. لازم نیست حفظ جان مرا بکنی!

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت ششم)

مدیر نظام می گوید وضعیت شهر وخیم بود. مشروطه طلبان شهر را زیر آتش خود گرفته بودند. مأموریت من در جنوب شهر بود. فرمانده ما به ما پیشنهاد کرد که از بیراهه به مجاهدین ملحق شویم. من نپذیرفتم و خودم را کنارکشیدم. افراد من هم به این کار حاضر نشدند و حتی یکی از ایشان […]

فتح تهران بی قربانی صفا ندارد

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت پنجم)

سردار حاج شیخ نوری را ، در ظاهر امور جستن ، به همان اندازه سطحی است که اگر جریان تاریخ قرن اخیر ایران را به صورت ظاهرش بسنجیم. از این صورت سازی ها نباید گول خورد. در این قرن سیاست انگلیس عامل مؤثر و حتی اساسی جریان محسوب می شود و بی ملاحظه آن هرگونه […]

درباره ی حاج شیخ فضل الله نوری نور الله مرقده

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت چهارم)

حاج شیخ فضل الله نوری نور الله مرقده روز دوم ذیحجة الحرام 1259 هجری قمری (شنبه ، دوم دیماه سال 1222 هجری شمسی) به دنیا آمد. در عنفوان جوانی به کمک دائی خود حاج میزرا حسین نوری به نجف رفت و در حوزه علمیه ی مرحوم حاج میرزا حسن شیرازی وارد شد و از شاگردان […]

این گواهان مورد کنترل و امتحان من قرار گرفته اند

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت سوم)

اطلاعات این لوحة تاریخی از سه منبع می تراود، از خود من، از سند های کتبی، از گواهی گواهان. آنچه مربوط بخود من می شود عبارت از چیز هائی است که شخصاً دیده ام یا در محیط خانوادگی و خارج آن از مردمان موثقی شنیده ام و همچنین عبارت از استنباطات شخصی خود من است […]

از به قتل رسیدن آقامحمدخان قاجار تا قرارداد گلستان

جنگ اول ایران و روسیه و قرارداد گلستان

گرجستان از قدیم الایام خراج گذار ایران بود و تحت حمایت پادشاهان ایران به شمار میرفت . گرجستان استقلال مذهبی داشت ولی در امور دولتی از ایران تبعیت میکرد . پادشاهان آن کشور مسیحی بودند و معمولا شاهزادگان و ولیعهد آنان در دربار ایران ، در اصفهان زندگی میکردند . با مرگ هر پادشاه ، […]

از همان کوچکی یک حس بدبینی نسیت باین مردم در من پیدا شد

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت دوم)

از همان کوچکی یک حس بدبینی نسیت باین مردم در من پیدا شد که هرچه بزرگتر و در امور اجتماعی داناتر و بیناتر گردیدم روشن و استوار تر گردید که این یک حقیقت مهم اجتماعی ایران بود که بسیاری سرها را بباد داده و میدهد و خواهد داد . و یکی از بزرگ ترین خوشبختی […]

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم (قسمت اول)

من نوه ی پسری حاج شیخ فضل الله نوری هستم . بعد از مرگ پدربزرگ خود در محیطی ماتمزده بدنیا آمده ام . زود بگویم که خیلی زود حافظه ام بکار افتاد . چند ماهی از تولدم تگذشته بوده که در همه چیز بروشنی میدیدم . امروز مثل اینکه دیروز بود روشن میبینم که در […]

در هرات به نام ناصر الدين شاه خطبه خواندند

از فتح هرات توسط ناصرالدین شاه قاجار تا عهدنامه پاریس

هنگامى كه محمد شاه براى سركوبى ياغيان فارس و اصفهان عازم جنوب ايران بود و مقدمات طغيان آقا خان محلاتى فراهم مى‏شد، حكومت انگليسى هند دست بر روى افغانستان گذاشت و درصدد برآمد كه امراى محلى را با مقاصد خود همراه كند. امير دوست محمد خان باركزايى، حاكم قندهار، با پيشرفت سياست انگليس در افغانستان […]

عاقبت مشروطه ای که در سفارت انگلیس به عمل آمد ...

جزئیات جلسه محاکمه و اعدام شیخ شهید ، شهید شیخ فضل الله نوری

شیخ شیهد ، حاج شیخ فضل الله نوری یکی از موسسان و رهبران جریان مشروطه در دوره ی قاجار بود . شیخ فضل الله معتقد بود که مشروطه باید مشروعه و اسلامی باشد و در غیر این صورت منحرف خواهد شد و بجای ماهیت ضد استبدادی ، ابزاری خواهد شد برای تایید استبداد . این […]

از 1288 تا 1388

از روزی که مردم شیخ شهید را تنها گذاشتند تا حماسه ی نهم دیماه

نهم مرداد سال هزار و دویست و هشتاد و هشت در تهران ، مردم در مسیر دوراهی بزرگی قرار گرفتند . یک راه به سمت قله بود و راه دیگر سرازیری ملایمی بود که به عمیق ترین درّه ختم میشد . فضا را طوری مه آلود کرده بودند که مردم نه قله را میدیدند و […]

در ایران هم بین علما اختلاف ایجاد کردند

نقشه‌ای که نگذاشت مشروطه آن طور که علماء بزرگ طرحش را ریخته بودند ، عملی بشود

از شیاطین غافل نباشید. این شیاطین به هر چیزی که می‌توانند متشبث می‌شوند و به هر راهی می‌خواهند در دل این ملت رخنه کنند. قضیه حمله نظامی آن قدرها مهم نیست، جوابش را بحمدالله سلحشوران اسلام می‌دهند و داده‌اند. تاریخ یک درس عبرت است برای ما. شما وقتی که تاریخ مشروطیت را بخوانید می‌بینید که […]

نشانه ای از تاکید مردم بر خواسته های اسلام

مظفرالدین شاه در مراسم اولين مجلس شورای ملی

به دنبال فراگیر شدن نهضت مشروطه ایران و صدور فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه قاجار، انتخابات مجلس شورای ملی انجام گرفت و جمعاً 200 نفر به مدت دو سال به این سمت انتخاب شدند. از نکات قابل توجه در فرمان‌های مظفرالدین شاه که بر اثر فشار مردم و اوج گیری نهضت، مجبور به آن گردید، […]

جرم شیخ فضل الله نوری این حرف بود

مشروطه‌ای که از غرب و شرق برسد قبول نداریم

خیلی‌ها بعدها فهمیدند که اشتباه بوده است و فهمیدند «کار خوبی نکردند که مجتهد جامع‌الشرایطی مانند حاج شیخ‌ فضل‌الله نوری را به دار آویختند». خیلی‌ها هم بعدها فهمیدند که شیخ فضل‌الله چه می‌گفت اصلا و کجا را دیده بود از کجا. شیخ ولی جَسته بود و رَسته بود و در زندگی حقانیتش را ثابت کرد […]

حدود ۹ ماه بوشهر را در کنترل داشت

رئیس علی دلواری بوشهر را از استبداد آزاد کرد

رییسعلی دلواری در ۱۲۶۳ خورشیدی در روستای دلوار از توابع تنگستان دیده به جهان گشود. تنگستان منطقه‌ای کوهستانی در جنوب شرقی بوشهر است و از جنوب دشتستان بوشهر تا ساحل دریا امتداد دارد. تنگستان شامل تنگستان شمالی به مرکزیت «اهرم» و تنگستان ساحلی به مرکزیت «دلوار» است. پدر دلواری زائیر محمد، کدخدای دلوار بود که […]

مشروطه و اعتماد به نفسِ نداشته‌ی روشنفکرها

ما فقط و فقط باید دنبال غربیها راه بیفتیم و به هرچه آنها میگویند

حوادث گذشته و تهدیدهای آینده یکی از چیزهایی که انسان از رسانه توقع دارد این است که از حوادث گذشته برای توضیح تهدیدهای آینده و حوادث در شرف تکوین استفاده کند و مردم را نسبت به آنها حساس نماید. قضایای جوامع انسانی و جهانی حقیقتا مشابهند؛ چون با همه‌ی تغییری که در وضع زندگی انسانها […]

در نهضت ملی شدن صنعت نفت هم همین‌طور بود

وقتی علمای دین را کنار زدند استبداد و تسلط خارجی مسلط شد

خصوصیت انقلاب عظیم اسلامی که آن را به عنوان یک پدیده‌ی بینظیر در تاریخ قرنهای اخیر در چشم تحلیلگران و صاحب‌نظران معرفی کرده است، قبل از آن در هیچیک از انقلابهای بزرگ عالم دیده نشده بود؛ نه در انقلاب فرانسه، نه در انقلاب کمونیستی در شوروی و نه در انقلابهای کوچک دیگری که به تبع […]

یک جریان فساد هم فسادهای اخلاقی و رواج منکرات است

یکی از عواملی که موجب شکست مشروطیت در ایران شد

یک جریان فساد هم فسادهای اخلاقی و رواج منکرات است. با این هم باید مقابله و مبارزه کرد. ما خوب میدانیم، این جزو تعالیم اسلام است که با زبان و تبیین باید مردم را با فضایل اخلاقی آشنا کرد و از منکرات دور نگه‌داشت. این به جای خود درست؛ اما با شیوع منکرات و با […]

امام اجازه ندادند دشمن با شورای نگهبان همان کار را کند که با مشروطه کرد

شورای نگهبان، ضامن عدم تکرار انحراف تاریخی مشروطه

شورای نگهبان مطمئن‌ترین دستگاه و ارگانی است که انقلاب به نظام کشور بخشیده است. ما برای این‌که به طور کلی از سلامت نظام مطمئن باشیم، مهمترین و رساترین و فعالترین و مؤثرترین مجموعه‌ی ما همین شورای نگهبان است. در قانون اساسی ما، شورای نگهبان حتی نقشی مهمتر از طراز اولی که در صدر مشروطیت گذاشته […]

بیانات رهبر معظم انقلاب درباره شیخ فضل الله نوری

نوعی از گناه که یک ملت باید از آن توبه کنند

بیانات رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای از سه گونه گناه باید استغفار کرد؛ اینها به درد ما میخورد؛ من و شما در کارهای مدیریتی هم به آن نیاز داریم. غفلت از اینها خسارتهای بزرگی را بر ما وارد کرده است و میکند. سه جور گناه وجود دارد: یکجور گناهی است که فقط […]

دستور عدل از پاریس، نسخه شورا از انگلیس

من آن مشروطه ای را میخواهم که عموم مسلمین میخواهند

شیخ فضل‌الله چرا رفت بالای دار؟ چون می‌گفت: «من والله با مشروطه مخالفت ندارم، با اشخاص بی‌دین و فرقه گمراه و گمراه‌گر مخالفم که می‌خواهند به مذهب اسلام لطمه وارد بیاورند». و می‌گفت: «ایها‌ الناس من به‌هیچ‌وجه مخالف فکر مجلس شورای ملی نیستم، بلکه دخلیت خود را در تأسیس آن اساس بیش‌از همه می‌دانم. صریحا […]